In den beginne was het Woord, en het Woord was bij God, en het Woord was God. Johannes 1:1 Al wat bestaat, groot en klein, zichtbaar en onzichtbaar, trilt met een bepaalde frequentie. Volgens veel scheppingsverhalen komt de hele schepping, dus ook de mens voort uit geluid. Dit principe komt overeen met het astrologische beginsel van de radix(wortel) horoscoop waarin het moment en plaats van geboorte iemands levensloop bepaalt. Wie zich verdiept in zijn horoscoop kan zijn ware potentie ontsluiten en zo zijn levenslot vervullen. Maar gelukkig leiden er meer wegen naar Rome en kun je dit ook bereiken met mantra's. Wat de radix is in de astrologie is de grondtoon in het mantra zingen. Wie er in slaagt deze toon of zielsklank aan te slaan, heeft er meesterschap over en laat hetzelfde geluid in de hemel als op aarde horen.
Deze toon, stemming of trilling wordt aangezet bij de geboorte en bepaalt feitelijk de gang en loop van je leven. Dit gegeven vinden we ook terug in het bekende spreekwoord: ‘Van het concert des levens krijgt niemand een program’. Het grote probleem is echter dat veel mensen (letterlijk) uit hun toon vallen en daardoor hun program of weg kwijt raken. Voor deze afgedwaalde, speurende zielen is Mantra zingen een boeiende methode om het contact met hun oorsprong te herstellen, te worden wie ze zijn, trouw te blijven aan zichzelf en niet meer uit de toon te vallen. Om daar te komen dient de beoefenaar een enorme fijngevoeligheid ontwikkelen. Als inspiratie kan hij misschien een voorbeeld nemen aan de keizerspinguïn, die met zijn opmerkelijke gehoor in een kolonie van duizenden piepende jongen toch zijn eigen jongen met zijn unieke piepgeluid terug weet te vinden.
Net als met alle kunsten schuilt de kunst van het mantra zingen in de verfijning. Door het chanten en tegelijkertijd luisteren naar het geluid dat je maakt, valt het dualisme van de taalde scheid, ing tussen jezelf en de wereld, weg. Geluid is dan ook een van de meest effectieve middelen om de scheiding weer op te heffen. Door keer op keer een bepaalde mantra te reciteren, stem je geleidelijk alle lagen van het bewustzijn op elkaar af en kun je de toon vanuit de onderbuik omhoog richten zodat je uiteindelijk zelfs weer de grondtoon van je ziel kunt horen, of liever ervaren. Als je dan in volledig resonantie bent met je ziel, heb je meesterschap bereikt en kun in eenheid met de schepper bewust scheppen en genezen. Door middel van de stem kun je je dus naar de hemel zingen om je te verenigen met de ziel, waarna je een nieuw ‘hemels’ geluid kunt laten klinken die niet alleen jezelf, maar ook je omgeving en heel subtiel niets minder dan de wereld transformeert.
Van de meeste Mantra’s bestaan uitvoerige beschrijvingen, maar Hein benadrukt dat deze betekenissen ook weer relatief zijn. Van origine zijn mantra's heilige geïnspireerde woorden, maar vervolgens is het ook weer aan het individu zelf, die de betekenis eraan geeft. Wat de één aanspreekt, zegt de ander totaal niets. Zoals vermeld onder het hoofdstuk grondtoon, heeft ieder mens zijn eigen natuurlijke geluid en de Mantra die dit geluid benadert zal die persoon in vervoering brengen.
Hoewel er dus een grote verscheidenheid aan Mantra’s bestaat, zijn er toch vijf grote Mantra’s, zoals de Aum mani padme hum * die van nature een sterke werking hebben. Volgens Hein kun je dit vergelijken met de wetten van resonantie. Doordat zoveel mensen deze Mantra’s door de eeuwen hebben herhaald en er zoveel bezieling in hebben gelegd, is dit sterk geworteld in het collectief onderbewuste. Door je hierop af te stemmen, hoor je en verbind je je met die universele krachten * en kwaliteiten die je vervolgens in je leven tot uitdrukking kan brengen. Je zou dus kunnen zeggen dat de klank of Mantra al bestaat in de geest. Net als een radio die je moet afstemmen op de juiste frequentie, kun je ook je lichaam afstemmen op deze speciale kosmische frequentie om deze energieën en kwaliteiten in jouw hele wezen te laten resoneren.
Hoewel sceptici dit meestal weer snel overstemmen met hun eigen bekende Mantra dat het eerst wetenschappelijk bewezen moet worden, kun je deze trilling niet wetenschappelijk bewijzen omdat het voorbij de dualiteit van het denken gaat en deze hele weten-schap dus transcendeert. Wetenschap impliceert een waarnemer en iets om waar te nemen. Maar net als met meditatie gaat de zanger zo op in de zang dat hij zichzelf erin verliest. Of zoals Jezus het verwoordde: "Want zo wie zijn leven zal willen behouden, die zal hetzelve verliezen; maar zo wie zijn leven verliezen zal, om Mijnentwil, die zal hetzelve vinden." Yoga en mantra-zingen zijn ervaringswetenschappen waarbij Guru’s en meesters je de richting kunnen wijzen maar uiteindelijk komt het aan op de eigen ervaring. En ervaring kun je nu eenmaal niet in woorden delen. Of zoals het staat beschreven in de Kena Upanishad:
Tot daar reikt het oog niet
Reikt de spraak niet, noch het denken,
We weten niet, we begrijpen niet
Hoe men het zou kunnen onderwijzen
* Over de invloed van universele krachten is door diverse wetenschappers baanbrekend onderzoek verricht. Absolute aanraders zijn de werken van CG Jung over het collectief onderbewuste en Rupert Sheldrake over morfogenetische velden.
Door het doen klinken van het woord en door nadenken over zijn bedoeling wordt de weg gevonden (yoga sutra's H1, sutra 28) De kracht van een mantra is in het begin slechts een potentie en nog niet actief. Het is als de kracht van een zaad dat voortdurend begoten en verzorgd dient te worden zodat het vruchten voor de beoefenaar kan dragen.
Weliswaar kan 1 sessie van mantra reciteren al de nodige resultaten hebben, maar het bereiken van het uiteindelijke doel vergt jaren van ingespannen en eenpuntsgerichte discipline en beoefening. Hoe hoger het doel van een mantra, des te moeilijker en langer het duurt om de latente kracht tot ontplooiing te brengen. Om de krachten die in mantra’s besloten liggen te doen ontluiken zijn er twee essentiele technieken: japa en Bhâvanâ.
Muziek en ritme vinden hun weg tot in de geheime plaatsen van de ziel (Plato)
Japa: Dit is een bekende techniek waarbij de mantra voortdurend herhaald wordt. Eerst hoorbaar, dan zachtjes en tenslotte enkel nog mentaal. Naast de voorwaarde om de mantra een groot aantal keren te herhalen, moet de beoefenaar de mantra ook mentaal en emotioneel lading geven. Japa begint als een automatische herhaling, maar dient langzaam aan in een vorm van meditatie en ontplooiing van de diepere lagen van bewustzijn over te gaan. Een mantra is immers een specifieke geluidscombinatie die een uni-versele trilling vertegenwoordigt die niet voor het fysieke oor waarneembaar is.
De tweede techniek om de kracht van de mantra te ontsluiten is Bhâvanâ ofwel “blijven stilstaan bij het denken.” Japa is erop gericht om de diverse lichamen op elkaar af te stemmen. Maar vervolgens is het ook nodig om de Goddelijke invloed omlaag te brengen en contact te maken met het Goddelijke bewustzijn.
Om het individuele bewustzijn af te stemmen op het Goddelijke bewustzijn dienen niet alleen de voertuigen op elkaar afgestemd te worden, maar ook een aantrekkende kracht die de stroom op gang brengt. Vandaar dat er in de mantra yoga diep gemediteerd wordt over de betekenis van de mantra en het doel dat ermee bereikt tracht worden. Deze meditatie is als een intens verlangen van de devote beoefenaar die zich met zijn geliefde, in dit geval een godheid, tracht te verenigen. Dit soort Bhâvanâ mobiliseert zodoende alle krachten en vermogens en levert de nodige doelgerichte concentratie. Of zoals Gilbert Crescon het zo mooi verwoordde: Het magische van de muziek is, dat zij erin slaagt ons heimwee te doen krijgen naar iets dat we nooit gekend hebben.
Gelukkig zij die luisteren naar het Woord van God en ernaar leven
De hoorbare fysieke trilling van een mantra is dus ‘slechts’ de meest uiterlijke uitdrukkingsvorm waar veel ijlere trillingen aan verbonden zijn. Het grote dilemma is dus om het onuitspreekbare te vertalen naar het uitspreekbare. Door stapsgewijze synchronisatie biedt de mantra zo toegang tot de hogere, ijlere lichamen waar deze vervolgens tot ontplooiing gebracht kan worden en de verborgen krachten tot werking kunnen komen. Dit ontketenen van krachten volgt een bepaalde koers, al naar gelang van de specifieke aard van de mantra.